အကၽြန္႐ုိ ့သည္ ႏွစ္စိုင္ႏွစ္တိုင္း ရာသီဥတု ပူေႏြးလာျခင္းကို ရင္ဆိုင္လာနီရသည္။ ဇာေၾကာင့္နည္း။
သိဟိမ့္ရန္လိုအပ္သည္။ အျခားအေၾကာင္းကား မဟုတ္ပါ။ လူဦးေရ မ်ားျပားလာျခင္းေၾကာင့္ သဘာ၀သယံဇာတမ်ားကို
ပိုမိုသုံးစြဲလာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ အဂုရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္းတြင္ Climate Change ဟုဆိုေသာ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈ
စကားလုံးသည္ အထူးရီပန္းစားလာၿပီး အထူးအလီးထားဂ႐ုစိုက္ရမည့္ စကားလုံးျဖစ္လာသည္။
အကၽြန္႐ို ့ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသည္ ဘိုးစိုင္ေဘာင္ဆက္ သဘာ၀ကရေသာ ထင္းမီးကိုသာ အသုံးျပဳလာသည္မွာ
ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီနီၿပီ ျဖစ္သည္။ အကၽြန္႐ို ့ျပည္တြင္ ရီနံထြက္သည္။ ၄င္းျပင္ အဂု ၂၁-ရာစုအစပိုင္းတြင္
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၌ ဂတ္စ္ဟုေခၚေသာ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ ့ေလာင္စာလည္း ထြက္ဟိမ့္နီၿပီျဖစ္သည္။
သုိ ့ရာတြင္ ရခိုင္ျပည္သူ႐ို ့သုံးစြဲခြင့္ကား မရ။ ရခိုင္ျပည္သူအမ်ားစုက သိသည္မွာ “ဂတ္စ္” ဆိုလွ်င္
တ႐ုတ္ျပည္မွ ထုတ္လုပ္ေသာ ဂတ္စ္မီးစြဲေလာက္ကိုသာ သိဂတ္သည္။ မခက္ပါေလာ။ (တိုင္းရင္းသား ညီငယ္တဦးက
ဆိုလွ်င္ ရခိုင္ျပည္တြင္ ဂတ္စ္ထြက္နီေသာေၾကာင့္ ရခိုင္တျပည္လုံး မီးလင္းနီသည္ဟု ထင္သည္။
ထင္မည္ဆိုလွ်င္လည္း ထင္ခ်င္စရာပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းသို ့ မီးျခင္းကို ခံရေသာအခါ စိတ္ထဲ၌ အခံရခက္သည္။
ဂတ္စ္ႏွင့္ ပီးေသာ မီးမဟုတ္ဘဲ ရီနံႏွင့္ ပီးေသာ လွ်ပ္စစ္မီး ၂ နာရီခန္ ့သာရေၾကာင့္ေဒါ့ ေျပာျဖစ္သည္။)
ထို ့ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသည္ထင္းမီးကိုသာ ဂနိထက္တိုင္ သုံးစြဲနီရသည္။
ထင္းအစား အျခားေလာင္စာသုံးစြဲရန္ အိမ္မက္ဟိမ္လွ်က္ အိမ္မက္လည္း ေပ်ာက္နီသည္။
ယင္းသို ့ ထင္းကိုသာ သုံးစြဲနီရျခင္းေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္တြင္ ထင္းသုံးစြဲမႈသည္ တႏွစ္ထက္တႏွစ္
မ်ားျပားလာကာ လွပစိမ္းစိုေသာ သစ္ေတာမ်ားသည္လည္း တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ျပဳန္းတီးလာသည္ကုိ တြိ ့နီရသည္။
သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးလာျခင္းေၾကာင့္ ရာသီဥတုသည္ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ ေဖါက္ျပန္လာသည္ကို တြိ ့နီရသည္။
သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးလာရျခင္း၏ ေနာက္အေၾကာင္းအရင္းတခ်က္သည္ သစ္ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ျခ်င္းေၾကာင့္လည္း
ျဖစ္သည္။ သစ္ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ရာ၌ တရား၀င္၊ တရား၀င္ေမွာင္ခို (ေရာင္းခ်ခြင့္ရသည္ထက္ ပိုမိုလွ်ိဳ ့၀ွက္ ခိုးထုတ္
ေရာင္းခ်ျခင္း။)ႏွင့္ တရားမ၀င္ေမွာင္ခုိေရာင္းခ်ျခင္းမ်ားက သစ္ေတာျပဳန္းတီးလာျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမ်ား
ျဖစ္သည္။
၄င္းျပင္ ေတာေတာင္မ်ား၌ ေပါက္ေရာက္ေသာ သစ္မ်ားျပဳန္းတီးလာသည္သာမက ပင္လယ္ကမ္းစပ္တေလွ်ာက္ႏွင့္ ျဖားရီေရာက္ေသာ
ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားတေလွ်ာက္တြင္ ေပါက္ေရာက္ေသာ သဘာ၀သစ္ပင္မ်ားျဖစ္ေသာ လမုလမဲ့၊ ျပာပင္၊ ျပဴးပင္၊ ျပားဇီးပင္ႏွင့္ အျခားေသာ
ဆလိမ္ပင္၊ ဂ်ကန္းပင္မ်ားသည္လည္း လုံး၀ပ်က္စီးျပဳန္းတီးလာသည္ကို တြိ ့ျမင္နီရသည္။ အကၽြန္႐ို ့ရခိုင္ျပည္တြင္ ဟိမ့္ေသာ
ကုလားတန္၊ မယူ၊ ေလးျမိဳ ့ႏွင့္ အျခားေသာ ျမစ္မ်ားတေလွ်ာက္တြင္ ၄င္းျဖားေရာက္ေတာမ်ား(ျပားေတာမ်ား) ျပဳန္းတီးပိုမိုျပဳန္းတီး
လာသည္ကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ားတြင္ သိသိသာသာ တြိ ့ျမင္လာရသည္။ အေၾကာင္းမွာ ပုဇြန္ကန္၊ ပုဇြန္တာမ်ား
ခ်ဲ ့ထြင္ လုပ္လာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေနာက္တခ်က္တြိ ့ရသည္မွာ ျပား၊ ေခ်ာင္းႏွင့္နီး အကၽြန္႐ုိ ့ျပည္သူမ်ားသည္ ၄င္းသစ္ေတာမ်ား
ထင္းအျဖစ္သုံးစြဲပစ္ၾကၿပီး ျပန္လည္ဂရုစိုက္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ျခင္း အလ်င္းလုံး၀ မဟိမ့္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
အကၽြန္႐ို ့ အငယ္ခါဆိုလွ်င္ ျမစ္တဖက္တခ်က္ကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ ရြာစိုင္မ်ားကို လုံး၀မျမင္ရပါ။ ျပားေတာမ်ား အုံဆိုင္းနီေသာေၾကာင့္
ျဖစ္သည္။ အဂုဆိုလွ်င္ ျမစ္တဖက္တခ်က္မွ ရြာစိုင္မ်ားကို ထင္းလင္းေသရွာခ်ာျမင္နီရသည္။ လြန္ခေသာ ႏွစ္ ၂၀ ကာလႏွင့္ အကြာႀကီး
ကြာခၿပီျဖစ္သည္။ ထိုျပားေတာမ်ားကို အမွီျပဳ၌ နီထိုင္က်က္စားဂတ္ေသာ ျပားေမ်ာက္၊ ဖ်ံ၊ ဖြတ္ႏွင့္ အျခားေသာ သားေကာင္မ်ားလည္း
ေပ်ာက္ကြယ္လားသည္ကို တြိ ့ရသည္။ ဤသည္မွာ သူ႐ို ့နီထိုင္က်က္စားရာ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးလားျခင္းေၾကာင့္ ယင္းပတ္၀န္းက်င္
ကို အမွီသဟဲျပဳလို ့နီေသာ တိရိစၦာန္မ်ားႏွင္ ့ ဆက္စပ္သည့္ Ecosystem ဟုေခၚေသည “ေဂဟစနစ္”သည္လည္း ပ်က္စီးလားသည့္ သေဘာပင္ျဖစ္သည္ကို အထူးသတိျပဳသင့္ပါသည္။ အကၽြန္႐ို ့သည္ မိမိ႐ို ့နီထိုင္ေသာ ပတ္၀န္းကို ဂ႐ုမစိုက္လွ်င္ ေနာင္ကာလမ်ား၌
ဆိုးက်ိဳးကိုသာ ခံစားဂတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ မိမိမခံစားရလွ်င္ေသာ္လည္း မိမိ၏ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားက ခံစားရလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။
ထိုသို ့ သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးလာျခင္းေၾကာင့္ ရာသီဥတုေဖါက္ျပန္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ လူသည္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိဒ္ဓါတ္ေငြ ့ကို
႐ွဴထုတ္လို ့ ေအာက္ဆီဂ်င္ဓါတ္ေငြ ့ကို ႐ွဴသြင္းသည္။ သစ္ပင္မ်ားသည္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိဒ္ဓါတ္ေငြ ့ကို ႐ွဴသြင္းလို ့ ေအာက္ဆီဂ်င္
ဓါတ္ေငြ ့ထုတ္ပီးသည္။ သစ္ပင္မ်ားမ်ား ဟိမ့္ျခင္းေၾကာင့္ လူ႐ို ့အတြက္ အထူးအသုံး၀င္သည္။ သစ္ေတာမ်ားျပဳန္းတီးလာျခင္းေၾကာင့္
ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိဒ္ဓါတ္ေငြ ့သည္ လီထုထဲတြင္ ပိုမိုမ်ားျပားလာကာ ရာသီဥတု ပူျပင္းလာျခင္း၏ အက်ိဳးဆက္တခုျဖစ္လာသည္။
ေအာက္ဆီဂ်င္သည္ လူ႐ို ့အတြက္ အသက္ျဖစ္သည္။ ေအာက္ဆီဂ်င္ရဟိမ့္ရန္ သစ္ပင္မ်ားဟိမ့္ဖို ့လိုအပ္သည္။
၄င္းျပင္ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံမ်ားႏွင့္ ပို ့ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး ယာဥ္မ်ားမွ ထြက္ေသာ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆုိဒ္ဓါတ္ေငြ ့မ်ားေၾကာင့္လည္း
ရာသီဥတုေျပာင္းလဲ၏ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္သည္။ ယင္းအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံမ်ားကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ညီလာခံမ်ားက်င္းပကာ အေျဖရွာနီဂတ္သည္။
.jpg)
ထိုင္းႏုိင္ဂံတြင္ ဘုရင္မင္း၏ အစီအစိုင္ျဖင့္ သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းကို ႏွစ္စိုင္ႏွစ္တိုင္း ျပဳလုပ္နီသည္။ သူ၏စီမံကိန္းသည္
ပတ္၀န္းက်င္စိမ္းလန္းစိုေျပေအာင္ လုပ္ေဆာင္ပီးျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းျပင္ ေဖါက္ျပန္လာေသာ ရာသီဥတုကိုလည္း ကာကြယ္
ရန္ျဖစ္သည္။ ေနာက္တခ်က္က (Ecological Reforestation) ပ်က္စီးလားေသာ ပတ္၀န္းက်င္ကို ျပန္လည္ျပဳုျပင္ျခင္းလည္း
ျဖစ္သည္။ The King Project ဟုေခၚေသာ သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေရးတြင္ ေစတနာ့၀န္ထမ္း (၂၀၀၀)ေက်ာ္ ဟိမ့္သည္။
ဘုရင့္စီမံကိန္း သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေရးအစီအစိုင္တြင္ အဂုထိ သစ္ပင္ေပါင္း ၅၅၀ ၀၀၀ ေက်ာ္စိုက္ပ်ိဳးၿပီးျဖစ္သည္။
၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ သစ္ပင္ေပါင္း ၁ ၀၀၀ ၀၀၀ အထိ ေရာက္ေအာင္ စုိက္ပ်ိဳးရန္ ေမွ်ာ္လင့္ဆုံးျဖတ္ထားေၾကာင့္သိရသည္။
အထူး၀မ္းေျမာက္ဖြယ္ရာပင္ ျဖစ္သည္။
ဤသို ့ဆိုလွ်င္ သဘာ၀ေဘးရန္ကို ကာကြယ္ရန္ႏွင့္ ရာသီဥတုသာယာလာေစရန္အတြက္ အကၽြန္႐ို ့ ျပည္သူမ်ားလည္း ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံး လားေသာ နီရာေဒသအသီးသီးတြင္ သစ္ပင္မ်ားကို ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးရန္ အထူးအေရးႀကီးလာသည္။ ျပားေတာမ်ား၌ဆိုလွ်င္
သဘာ၀အတိုင္း ေပါက္ေရာက္လာေသာ ျပားပင္၊ ျပားဇီးပင္၊ လမုလမဲ့ပင္မ်ားကို မခြတ္ဘဲ ေစာင့္ေရွာက္ထားျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊
သစ္တပင္ခြတ္လွ်င္ အနည္းဆုံး ၁၀ ပင္ ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း ကာကြယ္ပါလွ်င္ လာမည့္ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း ျပန္လည္
စိမ္းစိုလွပလာပါမည္ျဖစ္သည္။ လက္ဟိမ့္ မိမိ႐ုိ ့က သဘာ၀က ရေသာ သယံဇာတမ်ားကို သုံးခ်င္ေရပိုင္ သုံးစြဲခၿပီး ေဒအတိုင္း ပစ္ထား
ခလွ်င္ ေနာင္လာမည့္ ငါ႐ို ့၏ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ား အခက္အခဲႏွင့္ ႀကဳံတြိ ့ ရမည္ကို သိသင့္သည္။
သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးျခင္းသည္ စက္႐ုံတခုတည္ေဆာက္ျခင္းကဲ့သုိ ့ ခက္ခဲနက္နဲေသာ အလုပ္တခုလည္း မဟုတ္ပါ။ ထို ့ေၾကာင့္ ျပည္သူတိုင္းက အသိဟိမ့္ဟိမ့္ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးဂတ္လွ်င္ လူသားမ်ားအတြက္ အက်ိဳးျပဳလာမည္ျဖစ္သည္။
သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္သည္ လူသားတိုင္းအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္ျဖစ္သည္။
ထို ့ေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမည္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ အကၽြန္႐ို ့ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္သည္
အထူးဆက္စပ္ကာ အမွီသဟဲျပဳနီေသာေၾကာင့္ မဟိမ့္မျဖစ္လိုအပ္သည္။ အကယ္သစ္ေတာမ်ား အားလုံးျပဳန္းတီးလားပါလွ်င္ ... ?
အသင္ မည္သို ့ နီထိုင္ပါမည္နည္း? စာဖတ္သူမ်ား အက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဂတ္ပါဇီ။
တသက္လုံး ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ့ဖို ့ ရခိုင္ျပည္သူ႐ုိ ့ သစ္ပင္စိုက္ဂတ္ပါလို ့ ေျပာၾကားယင္း နိဌိတံ အဆုံးသတ္လိုက္ပါေရ။
စာဖတ္သူမ်ားကို ေလးစားစြာျဖင့္ -
Evergreen
